Συστημική Προσέγγιση 

  Συστημική Ψυχοθεραπεία

Συστημική Ψυχοθεραπεία ονομάζεται η ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, κατά την οποία το άτομο αναλύεται στο πλαίσιο (περιβάλλον) στο οποίο ανήκει, σε οικογενειακό, εργασιακό, κοινωνικό και πολιτιστικό επίπεδο.

​

Τι είναι Σύστημα

Σύστημα θεωρείται το σύνολο των στοιχείων που βρίσκονται σε αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση.

Σύστημα μπορεί να είναι η οικογένεια, οι εργαζόμενοι σε μια εταιρεία, οι μαθητές σε μια τάξη, οι κάτοικοι μιας πόλης κτλ. Το Σύστημα αποτελείται από εσωτερική δομή με  συγκεκριμένη λειτουργία και αλληλεπιδραστική σχέση με το εξωτερικό περιβάλλον. Χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένες ιδιότητες, όπως την αλληλεπίδραση, την ομοιόσταση, την κυκλικότητα-συμπλοκότητα.

 Η αλληλεπίδραση αφορά την αλλαγή που υφίσταται συνολικά το σύστημα, όταν μεταβάλλεται κάποιο μεμονωμένο στοιχείο του συστήματος.

Η ομοιόσταση αφορά τις ρυθμιστικές πράξεις που πραγματοποιούνται, όταν παρατηρηθεί απόκλιση από την κατάσταση ισορροπίας του συστήματος.

Η κυκλικότητα- συμπλοκότητα, σε αντιδιαστολή με τη γραμμικότητα, χαρακτηρίζει τα συστήματα.

Η γραμμικότητα σχετίζει ένα αποτέλεσμα με ένα αίτιο αποκόβοντας τη σχέση αυτή από το πλαίσιό της. Για παράδειγμα, μια αιτιακή επεξηγηματική αρχή είναι «για έναν έφηβο με σύμπτωμα ευθύνεται η συμπεριφορά των γονέων του».

Η παραπάνω αρχή ορίζει τους γονείς ως το αίτιο κακού και τον έφηβο ως το θύμα, όμως ο συγκεκριμένος τρόπος προσέγγισης είναι ελλιπής. Η συμπλοκότητα φεύγει από τα στενά όρια του γραμμικού και πηγαίνει στην πολυπαραγοντικότητα. Οι σχέσεις μεταξύ των μελών ενός συστήματος υπερβαίνουν το κάθε μέλος ξεχωριστά.

​

Πως λειτουργεί η Συστημική Ψυχοθεραπεία

Η συστημική ψυχοθεραπεία εφαρμόζεται σε άτομα, ζευγάρια, οικογένειες και ομάδες.

Ο θεραπευόμενος που «αντιμετωπίζεται συστημικά» απο τον ψυχολόγο – ψυχοθεραπευτή γίνεται κατανοητός ως συμμετέχοντας σε ένα πλέγμα σχέσεων και όχι ως ένα μεμονωμένο άτομο.

Διερευνώνται οι σχέσεις, όπως διαμορφώνονται στο τώρα ή όπως έχουν διαμορφωθεί από το παρελθόν, οι ρόλοι και οι θέσεις με στόχο την αύξηση της κατανόησης του εαυτού σε σχέση με τους άλλους.

Συνήθως, οι άνθρωποι που προσεγγίζουν τον συστημικό ψυχοθεραπευτή έχουν αποδώσει τις αιτίες, τα «γιατί» και αυτό έχει αποτελέσει μέρος του ίδιου του προβλήματος. ​

Για αυτό η συστημική ψυχοθεραπεία δεν προσφέρει θεραπεία των αιτιών και των συμπτωμάτων αλλά κατανόηση του τρόπου σχετίζεσθαι και τη δυνατότητα για νέα σχήματα σχέσεων περισσότερο λειτουργικά, που προάγουν την ανάπτυξη.

Η ατομική ανάπτυξη επηρεάζει την ανάπτυξη του συστήματος στο οποίο ανήκει το άτομο, καθώς και το αντίθετο.

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η συστημική ψυχοθεραπεία δεν αφαιρεί την προσωπική ευθύνη του ανθρώπου ούτε αποφεύγει να αναφέρεται στο παρελθόν και στην παιδική ηλικία του θεραπευόμενου.

Αποδίδει στον θεραπευόμενο την ευθύνη, άρα τη δύναμη, να διαμορφώσει στο σήμερα ένα λειτουργικό και ικανοποιητικό σχετίζεσθαι με παράλληλη αναφορά στο παρελθόν, ώστε να κατανοηθούν οι τρόποι διαμόρφωσης των δυσλειτουργικών μοτίβων σχετίζεσθαι.

​

Η Συστημική Ψυχοθεραπεία δεν αναζητά το <<γιατί>> σε μία δυσλειτουργική κατάσταση αλλά το <<πως>>

​

      Είδη Συστημικής Ψυχοθεραπείας 

• Συστημική ατομική ψυχοθεραπεία

• Συστημική οικογενειακή ψυχοθεραπεία

• Συστημική ψυχοθεραπεία ζεύγους

• Συστημική ομαδική ψυχοθεραπεία

​